نگاه، نقد و یادداشت مطالب فرهنگ و هنر
نگاه، نقد و یادداشت مطالب فرهنگ و هنر

نگاه، نقد و یادداشت مطالب فرهنگ و هنر

فیلم سینمایی «منینا» داوران جشنواره فیلم اینگمار برگمان را در حیرت فرو برد


پرهام نورافزا:

بهتاش صناعی‌ها، کارگردان سینمای ایران در این جشنواره گفت: جایزه «اینگمار برگمان» جشنواره بین‌المللی فیلم «یوتوبوری» سوئد، به واسطه اسم آقای برگمان؛ قدمت و اعتبار زیادی دارد.

بهتاش صناعی‌ها فیلمنامه‌نویس و کارگردان سینمای ایران داور بخش رقابتی «اینگمار برگمان» Ingmar Bergman در چهل و یکمین جشنواره بین‌المللی فیلم «یوتوبوری» (گوتبورگ) Goteborg در کشور سوئد در مورد این دوره از جشنواره گفت: حضور من در جشنواره فیلم «گوتبورگ» به دو سال پیش برمی‌گردد که فیلم «احتمال باران اسیدی» در بخش «صداهای جدید» حضور داشت؛ امسال هم فیلم مستند «دیپلماسی شکست‌ناپذیر آقای نادری» در بخش نمایش‌های مستند انتخاب کردند و کمی بعد از آن نیز داوری بخش رقابتی «اینگمار برگمان» را به من پیشنهاد دادند. آشنایی من با جشنواره فیلم «گوتبورگ» به چهار سال پیش برمی‌گردد که مریم مقدم داور بخش رقابتی اصلی جایزه اژده‌های این جشنواره را برعهده داشت.

وی همچنین گفت: جایزه برگمان از مهم‌ترین جوایز در دنیاست که به فیلم اول یا دوم اهدا می‌شود؛ این جایزه تا سال 2007 که خود آقای برگمان زنده بودند به مدت 20 سال با مدیریت شخص ایشان به برندگان داده می‌شد. علت آن هم این بود که آقای برگمان 20 سال آخر عمرشان، دبیر افتخاری جشنواره فیلم «گوتبورگ» بودند؛ این جایزه هم با نظارت خودشان به بهترین فیلم اول و دوم که در دنیا ساخته می‌شد اهدا می‌گردید.

این کارگردان سینما در ادامه سخنانش اظهار داشت: این جایزه به واسطه اسم آقای برگمان؛ قدمت و اعتبار زیادی دارد و از سالی که ایشان فوت کردند؛ مسئولان جشنواره فیلم «گوتبورگ» یک هیات داوران 3 یا 5 نفره را برای این بخش از جشنواره تعیین می‌کنند. امسال من به اتفاق خانم «پرنیلا آگوست» Pernilla August ستاره سینمای سوئد و برنده جایزه نخل طلای بهترین بازیگر زن جشنواره بین‌المللی فیلم کن که خودشان بازیگر فیلم‌های آقای برگمان از جمله؛ «فانی و الکساندر» بودند و همچنین «نانا فرانک راسموسن» Nanna Frank Rasmussen منتقد سینما و رئیس انجمن منتقدان سینمای دانمارک اعضای هیات داوران بخش رقابتی «اینگمار برگمان» در جشنواره فیلم «یوتوبوری» بودیم.



وی افزود:« 8 فیلم اول و دوم مهم دو سال اخیر از سراسر دنیا برای این بخش از جشنواره انتخاب شده بودند و به نظرم 4 فیلم آن، کشف این جشنواره بود که واقعا ما را غافلگیر کردند. 4 فیلم این بخش، آثاری بودند که شناخته شده بودند و در ظرف یکسال اخیر در جشنواره‌های زیادی حضور پیدا کرده بودند و 4 فیلم دیگر نیز جزو کشف‌های جشنواره بود که به رسم هر ساله، این کار را انجام می‌دهند. اتفاقا این چند فیلم، نسبت به آثاری که در جشنواره‌های متعددی حضور پیدا کرده بودند چه بسا فیلم‌های خیلی ویژه‌ و خاص‌تری بودند.   

کارگردان فیلم «احتمال باران اسیدی» در بخش دیگر از سخنانش تاکید کرد: جشنواره فیلم «گوتبورگ» خیلی جوایز مهمی دارد و جایزه بخش رقابتی «نوردیک» به مبلغ یک میلیون کرون (600 میلیون تومان) به بهترین فیلم اهدا می‌شود که گران ترین جایزه نقدی در جهان محسوب می‌شود و در بخش‌های مختلف نیز جوایز نقدی زیادی به برندگان اهدا می‌شود؛ ولی بخش رقابتی «اینگمار برگمان» اصلا جایزه نقدی ندارد و اعتبار آن از روزی که تاسیس شده است این بوده که فقط اسم برگمان روی جایزه باشد و هیچ جایزه نقدی در کنار نیست. و در این سال‌هایی که آقای برگمان در قید حیات نیستند یک جایزه معنوی برای آن گذاشتند و به کارگردان برنده، این امکان داده می‌شود که دو روز در جزیره‌ای که ایشان در آنجا زندگی می‌کرد و آثارشان را می‌ساخت و نیز در خانه ایشان زندگی کند.  

داور ایرانی بخش رقابتی «اینگمار برگمان» در مورد فیلم برنده این دوره از جشنواره فیلم «گوتبورگ» گفت: فیلم‌های این دوره از جشنواره، همگی آثار خوبی بودند و رقابت سختی با همدیگر داشتند؛ تا روز آخر، یک فیلم دیگری مدنظر ما بود که برای ما خیلی جذاب بود و در روز آخر، دو فیلم دیدیم که یکی از آنها خودش را به‌عنوان برنده جایزه برگمان به ما تحمیل کرد؛ برای اینکه هر سه داور بعد از دیدن این فیلم، واقعا بعد از مدت طولانی تحت تاثیر بودیم و احساس کردیم فیلم کاملی دیدیم که برایمان سخت بود از آن اشکال بگیریم و آن هم فیلم سینمایی «منینا» Menina به کارگردانی «کریستیانا پینهیرو» Christina Pinheiro بود.

وی همچنین گفت: «منینا» فیلم خیلی ساده‌ای در مورد مهاجرت یک خانواده پرتغالی به فرانسه در دهه 60 میلادی است که به دلیل بحران اقتصادی که در پرتغال به وجود می‌آید به فرانسه مهاجرت کرده‌اند؛ بدون اینکه در فیلم تاریخی اعلام بشود که چه سالی است و به کدام شهر فرانسه آمدند، در فیلم، فقط می‌بینیم که به یک شهر صنعتی در جنوب فرانسه آمده‌اند. از لباس‌ها و ماشین‌هایی که در فیلم می‌بینیم متوجه می‌شویم که لباس‌های دهه 60 است. ما یک خانواده چهار نفره می‌بینیم پدر و مادر و دو فرزند، که پدر خانواده درگیر بیماری و بحران سرطان است و فقط دختر کوچک خانواده از این بحران اطلاع دارد. بدوبسطان‌های این پدر و دختر برای اینکه بقیه خانواده خیلی ناراحت نباشند فضای جالبی را به فیلم بخشیده است. همه این اتفاقات در خانه‌ای کنار دریا روی می‌دهد و یک مقداری فضاهای فیلم‌های آقای برگمان را تداعی می‌کند که در خانه‌هایی در کنار دریا و در جزیره‌هایی قصه اتفاق می‌افتد. منتهی تفاوتی وجود داشت که فیلم‌های آقای برگمان آثار شاعرانه‌ای هستند که ارجاعات فلسفی دارند و خیلی اوقات روانشناختی و پیچیده هستند؛ ولی فیلم «منینا» خیلی روایت رئالیستی ساده‌ای را داشت ولی انتخاب بازیگران و تاثیرگذاری که داشت و همچنین چینش بازیگران، باعث شد که همه ما درگیر فیلم بشویم.

بهتاش صناعی‌ها کارگردان سینمای ایران در پایان سخنانش اظهار داشت: به نمایندگی از طرف هیات داوران بخش رقابتی «اینگمار برگمان»، جایزه این بخش از جشنواره را به خانم «کریستیانا پینهیرو» اهدا کردم. «منینا» محصول فرانسه است ولی یک فیلم کاملا پرتغالی محسوب می‌شود؛ کارگردان آن اصالتا پرتغالی ولی بزرگ شده فرانسه است. 

صحبت‌های آتشین ابراهیم حاتمی‌کیا پس از دریافت سیمرغ: من فیلمساز وابسته‌ام


پرهام نورافزا:

من فیلمساز وابسته‌ام. من فیلمساز این نظامم. من ۳۰ سال است که روی این سن می‌آیم و می‌روم، بار اولم نیست.

 باید تقدیر کنم از سازمان اوج که واقعا سربازان گمنام هستند. افرادی مانند رشیدپور واژه‌هایی در این باره می‌سازند که مطرح می‌شود. من اعتراض می‌کنم به صداوسیما و از سبکه سه شکایت به خدا می‌برم.

 حاج قاسم سلیمانی می‌گوید من برای «به وقت شام» گریه کردم اما اُف بر آن کسی که می‌گوید این فیلم کمدی است.

 من افتخار می‌کنم فیلمی درباره مدافعان حرم ساخته‌ام و افتخار می‌کنم بابت ساخت این فیلم از عزیزی مثل حاج قاسم سلیمانی هدیه گرفتم. 

این سخننان حاتمی‌کیا در بین مدعوین جشن اختتامیه کمی غیرقابل پیش‌بینی شده بود، سخنانی که به مضاق برخی از آنها خوش نیامد و به حاشیه‌ها برد.

سیمرغ بلورین جشنواره فیلم فجر36 برفراز آسمان برج میلاد تهران به پرواز درآمدند


پرهام نورافزا:

آیین مراسم اختتامیه سی‌وششمین جشنواره فیلم فجر ساعت 19:30عصر یکشنبه 22 بهمن ماه 96 با حضور پیشکسوتان بزرگان، هنرمندان، مسوولان سینمایی و دولتی کشورمان و اهالی رسانه‌های گروهی، ملی و مجازی در برج میلاد برگزار ش و سیمرغ‌های بلورین این دوره از جشنواره را به منتخبین خود اهدا کرد.


*سیمرغ بلورین بهترین فیلم کوتاه اهدا شد به:

بهمن ارگ و بهرام ارگ برای فیلم «حیوان»

*سیمرغ بلورین بهترین جلوه‌های بصری اهدا شد به:

فرید ناظرفصیحی برای فیلم «چهارراه استامبول»

*سیمرغ بلورین بهترین جلوه‌های ویژه میدانی اهدا شد به:

محسن روزبهانی برای فیلم«تنگه ابوقریب»



 *سیمرغ بلورین بهترین چهره‌پردازی اهدا شد به:

سعید ملکان برای فیلم «تنگه ابوقریب»

*سیمرغ بلورین بهترین طراحی صحنه اهدا شد به:

عباس بلوندی برای فیلم «سرو زیر آب»

*سیمرغ بلورین بهترین طراحی لباس اهدا شد به:

سارا خالدی زاده برای فیلم «بمب یک عاشقانه»

*سیمرغ بلورین بهترین صداگذاری اهدا شد به:

علیرضا علویان برای فیلم‌های «به وقت شام» و «مغزهای کوچک زنگ زده»

 *سیمرغ بلورین بهترین صدابرداری اهدا شد به:

رشید دانشمند برای فیلم «تنگه ابوقریب» 

*سیمرغ بلورین بهترین موسیقی متن اهدا شد به:

 کارن همایونفر برای فیلم «به وقت شام»

*سیمرغ بلورین بهترین تدوین اهدا شد به:

 بهرام دهقانی و محمد نجاریانبرای فیلم عرق سر د



*سیمرغ بلورین بهترین فیلمبرداری اهدا شد به:

علیرضا زرین دست برای فیلم سرو زیر آب 

*سیمرغ بلورین بهترین فیلم از نگاه هنر و تجربه اهدا شد به:

هومن سیدی برای فیلم مغزهای کوچک زنگ زده

*سیمرغ بلورین بهترین فیلم اول اهدا شد به:

رضا مقصودی برای فیلم خجالت نکش 



 *لوح ویژه توسط خانواده شهید معزز غلامی اهدا شد به:

نور الحلی برای فیلم زنانی با گوشواره‌های باروتی

* سیمرغ بلورین بهترین بازیگر مکمل زن اهدا شد به:


سحر دولتشاهی برای فیلمهای عرق سرد و چهارراه استانبول

*سیمرغ بلورین بهترین بازیگر مکمل مرد اهدا شد به:

جمشید هاشمپور برای فیلم دارکوب


* سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن اهدا شد به: 

سارا بهرامی برای فیلم دارکوب

* دیپلم افتخار جشنواره اهدا شد به:



امین حیایی برای فیلم شعله‌ور


*سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد اهدا شد به:

امیر جدیدی برای فیلم‌های تنگه ابو قریب و عرق سرد

*سیمرغ بلورین بهترین فیلمنامه اهدا شد به:

کامبوزیا پرتوی برای فیلم کامیون و هومن سیدی برای فیلم مغزهای کوچک زنگ‌زده

*سیمرغ بلورین جایزه ویژه هیات داوران اهدا شد به:

 پیمان معادی برای فیلم بمب: یک عاشقانه


*سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی فیلم اهدا شد به:

 ابراهیم حاتمی‌کیا برای فیلم به وقت شام و بهرام توکلی برای فیلم تنگه ابوقریب



*سیمرغ بلورین بهترین فیلم‌ها این دوره از جشنواره اهدا شد به:

 بمب،به وقت شام و تنگه ابوقریب

*سیمرغ بلورین بهترین فیلم از نگاه ملی اهدا شد به: 

سرو زیر آب به کارگردانی محمد خاکزاد

 *سیمرغ بلورین بهترین فیلم از نگاه تماشاگران: اهدا شد به:


 مغزهای کوچک زنگ‌زده به کارگردانی هومن سیدی


کاندیداهای جشنواره فجر ۳۶ اعلام شد


پرهام نورافزا:

هیات انتخاب و هیات داوران سی‌وششمین جشنواره فیلم فجر اسامی کاندیدای بخش مختلف این جشنواره را به شرح ذیل اعلام کرد.

*بهترین طراحی لباس:

بمب/ سارا خالدی زاده

خجالت نکش/ رعنا امینی

سوءتفاهم/ سارا سمیعی

شعله ور/ سوسن نوروزی

مغزهای کوچک زنگ زده/ مارال جیرانی

 

*بهترین طراحی صحنه:

بمب/ محسن شاه ابراهیمی

تنگه ابوقریب/ محمدرضا شجاعی

دارکوب/ آیدین ظریف

سرو زیر آب/ عباس بولوندی

سوءتفاهم/ کیوان مقدم

 

*بهترین چهره پردازی:

تنگه ابوقریب/ سعید ملکان

چهارراه استانبول/ عباس عباسی

دارکوب/ فاطمه و زهرا کمالی

شعله ور/ مهرداد میرکیانی

کامیون/ بابک اسکندری

 

*بهترین تدوین:

به وقت شام/ مهرداد خوشبخت

دارکوب/ فرزاد هوتن

عرق سرد/ بهرام دهقانی

کامیون/ مصطفی خرقه پوش

مغزهای کوچک زنگ زده/ مهدی سعدی


*بهترین صدابرداری:

بمب/ ایرج شهزادی

به وقت شام/ طاهر پیشوایی

تنگه ابوقریب/ رشید دانشمند

سوءتفاهم/ مهران ملکوتی

مغزهای کوچک زنگ زده/ مهران ملکوتی

 

*بهترین صداگذاری:

امپراطور جهنم

به وقت شام/ علیرضا علیوان

تنگه ابوقریب/ امیرحسین قاسمی

شعله ور/ بابک شکیبا

مغزهای کوچک زنگ زده/ علیرضا علویان

 

 


*بهترین موسیقی متن

به وقت شام/ کارن همایونفر

بمب/ النی کایندرو

تنگه ابوقریب/ حامد ثابت

دارکوب/ بهزاد عبدی

شعله ور/ سهراب پورناظری

عرق سرد/ کارن همایونفر

 

*بهترین جلوه‌های ویژه:

بمب/ محمد لطفعلی

به وقت شام/ سیدهادی اسلامی

تنگه ابوقریب/ حسن ایزدی، جواد متولی، محمد برادران، محسن خیرآبادی

چهارراه استانبول/ فرید ناصر فصیحی

سرو زیر آب/ محمد خاکزاد

ماهورا و لاتاری/ سینا قویدل

 

*بهترین فیلمبرداری:

بمب/ محمود کلاری

تنگه ابوقریب/ حمید خضوعی ابیانه

سرو زیر آب/ علیرضا زرین دست

عرق سرد/ فرشاد محمدی

مغزهای کوچک زنگ زده/ پیمان شادمانفر

 

*بهترین نقش مکمل زن:

سحر دولتشاهی برای فیلم‌های عرق سرد و چهارراه استانبول

لیلی رشیدی برای فیلم عرق سرد

نگار عابدی برای فیلم دارکوب

هدی زین العابدین برای فیلم عرق سرد

 

* بهترین نقش مکمل مرد:

پژمان جمشیدی برای فیلم سوتفاهم

جمشید هاشم پور برای فیلم دارکوب

سیامک انصاری برای فیلم بمب یک عاشقانه

فرهاد اصلانی برای فیلم مغزهای کوچک زنگ زده

مسعود کرامتی برای فیلم چهارراه استانبول

نوید پورفرج برای مغزهای کوچک زنگ زده

 

* بهترین فیلمنامه:

بمب / پیمان معادی

سرو زیر آب/ باشه‌آهنگر

کامیون/ کامبوزیا پرتوی

مغزهای کوچک زنگ زده/ هومن سیدی

شعله ور/ حمید نعمت‌الله

 

* بهترین کارگردانی:

به وقت شام/ ابراهیم حاتمی‌کیا

تنگه ابوفریب/ بهرام توکلی

دارکوب/ بهروز شعیبی

سرو زیر آب/ باشه آهنگر

مغزهای‌کوچک زنگ زده/ هومن سیدی

کامیون/ کامبوزیا پرتوی

 


*بهترین نقش اول زن:

سارا بهرامی برای فیلم دارکوب

باران کوثری برای فیلم عرق سرد

شبنم مقدمی برای فیلم خجالت نکش

مهناز افشار برای فیلم دارکوب

هانیه توسلی برای فیلم سو تفاهم

ماهور الوند برای فیلم چهارراه استانبول

 

بهترین نقش اول مرد:

امیر جدیدی برای فیلم تنگه ابوقرییب و عرق سرد

امین حیایی برای فیلم شعله ور

بابک حمیدیان برای فیلم سروزیرآب

رضا عطاران برای فیلم مصادره

سعید اقاخانی برای فیلم کامیون

نوید محمدزاده برای فیلم مغزهای کوچک زنگ زده

 

بهترین فیلم‌ها:

و از میان بهترین فیلم‌های این دوره از جشنواره همچون: «بمب»، «به وقت شام»، «تنگه ابوقریب»، «دارکوب»، «سرو زیر آب»، «کامیون» و «مغزهای کوچک زنگ زده»

منیژه حکمت: غلط کردم فیلمم را به جشنواره فجر دادم!

پرهام نورافزا:

نشست پرسش و پاسخ «جاده قدیم» در پردیس ملت محل اعتراض شدید منیژه حکمت کارگردان این فیلم از مدیران جشنواره فجر شد و او ادعا کرد که سناریوی این جشنواره از قبل نوشته شده و تمامی بلیت‌های سینماهای مردمی به ارگان‌های دولتی اختصاص یافته تا سیمرغ‌های مردمی به فیلم‌های خاص برسد. او همچنین تاکید کرد که اشتباه کرده که فیلمش را در جشنواره به نمایش درآورده است.

منیژه حکمت در ابتدای نشست «جاده قدیم» در اعتراض به اختصاص یافتن بلیت فیلم‌های جشنواره به ارگان‌ها و سازمان‌ها گفت: «من دیروز و امروز در سینماهای مردمی فیلم را دیدم و به این نتیجه رسیدم که سناریوی جشنواره فجر از قبل نوشته شده و از مردم عزیز و تمام جوانانی که در سرما برای گرفتن بلیت‌ها در صف ایستادن معذرت می‌خواهم. تمام بلیت‌های سینماهای مردمی به ارگان‌ها فروخته شده و سهمیه‌های آزاد از سالن‌های ۴۰۰ نفره ۶ تا 10 نفر است. جایزه مردمی نوش جان شما (فیلم‌های ارگانی)، ولی بگذارید مردم فیلم‌ها را ببینند. ضمن معذرت از تمام مردم من دیگر در سینماهای مردمی حضور پیدا نمی‌کنم. این فیلمنامه سیستماتیکی که جشنواره فجر آن را نوشته در حال اجراست. »

حکمت همچنین درباره زمان داستان این فیلم و دلیل مشکی پوشیدن عوامل «جاده قدیم» گفت: «قرار بود این فیلم را سال 94 بسازم و آن زمان بحث انرژی هسته‌ای داغ بود. به هر حال شرایط اجتماعی و اقتصادی و به‌طور کلی شرایطی که ما در آن قرار داشتیم، در فیلم بی‌تاثیر نبود و ما هم در فیلم به آن عکس‌العمل نشان دادیم. درباره دلیل مشکی پوشیدن‌مان هم باید بگویم که این موضوع یک سوپرایز است که در زمان اکران بیشتر متوجه علت این موضوع خواهید شد. »

او همچنین درباره تغییرات احتمالی در فیلم با توجه به موضوع آن نیز گفت: «فیلمنامه جرح و تعدیل خاصی نداشت، همان فیلمنامه‌ای را که نوشته بودم، ساختم و تنها یک دوست پسر و لگد دختر به نامحرم از فیلمنامه حذف شد. من آدم مطالبه گری هستم. در این ۴۰ سال اگر بخواهیم مطالبه‌گر باشیم متهم می‌شویم به حاشیه پردازی»

در ادامه این نشست از مهتاب کرامتی درباره نقشش در این فیلم سوال شد که او پاسخ داد: «تجربه کردن را دوست دارم و فکر می‌کنم برای یک بازیگر شگفت‌انگیز است که پیشنهاد چنین نقشی به او بشود. برای انجام این نقش تحقیقات میدانی داشتم، ضمن اینکه خانم حکمت اطلاعاتی را که درخصوص این نقش داشتند در اختیار من گذاشتند. ما در این نقش ما به ازاهای واقعی بسیاری داشتیم و ترسیدیم. »

منیژه حکمت در پاسخ به پرسش یک خبرنگار در مورد آشفته بودن فیلمنامه «جاده قدیم» گفت: «آشفته بودن فیلمنامه را قبول ندارم. تمام قصه فیلم حول محور خانواده می‌گذرد. وقتی در یک خانواده مشکلی برای یک زن به وجود می‌آید تمام افراد مونث خانواده را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد. من میخواهم بگویم که زنان وقتی مورد تعرض قرار می‌گیرند با صدای بلند این موضوع را اعلام کنند، اگر این اتفاق رخ دهد سونامی به وجود خواهد آمد که هیچ مردی دیگر جرات این کارها را نکند. »

درپایان این نشست منیژه حکمت در واکنش به پرسش خبرنگار ستاد خبری جشنواره فجر، که چرا با اینکه می‌داند سناریوی جشنواره فجر از پیش نوشته شده فیلمش را در جشنواره فجر به نمایش درآورده گفت: «آدم بعضی وقت‌ها اشتباه می‌کند و با صدای بلند می‌گویم غلط کردم! ۵۰ درصد بلیت فیلم‌ها متعلق به مردمی است که در سرما در صف می‌ایستند، نه ارگان‌های دولتی. این‌ها سیمرغ بهترین فیلم مردمی را می‌خواهند و من می‌گویم که این سیمرغ نوش جانتان.»