فیلم سینمایی «منینا» داوران جشنواره فیلم اینگمار برگمان را در حیرت فرو برد

پرهام نورافزا:

بهتاش صناعی‌ها، کارگردان سینمای ایران در این جشنواره گفت: جایزه «اینگمار برگمان» جشنواره بین‌المللی فیلم «یوتوبوری» سوئد، به واسطه اسم آقای برگمان؛ قدمت و اعتبار زیادی دارد.

بهتاش صناعی‌ها فیلمنامه‌نویس و کارگردان سینمای ایران داور بخش رقابتی «اینگمار برگمان» Ingmar Bergman در چهل و یکمین جشنواره بین‌المللی فیلم «یوتوبوری» (گوتبورگ) Goteborg در کشور سوئد در مورد این دوره از جشنواره گفت: حضور من در جشنواره فیلم «گوتبورگ» به دو سال پیش برمی‌گردد که فیلم «احتمال باران اسیدی» در بخش «صداهای جدید» حضور داشت؛ امسال هم فیلم مستند «دیپلماسی شکست‌ناپذیر آقای نادری» در بخش نمایش‌های مستند انتخاب کردند و کمی بعد از آن نیز داوری بخش رقابتی «اینگمار برگمان» را به من پیشنهاد دادند. آشنایی من با جشنواره فیلم «گوتبورگ» به چهار سال پیش برمی‌گردد که مریم مقدم داور بخش رقابتی اصلی جایزه اژده‌های این جشنواره را برعهده داشت.

وی همچنین گفت: جایزه برگمان از مهم‌ترین جوایز در دنیاست که به فیلم اول یا دوم اهدا می‌شود؛ این جایزه تا سال 2007 که خود آقای برگمان زنده بودند به مدت 20 سال با مدیریت شخص ایشان به برندگان داده می‌شد. علت آن هم این بود که آقای برگمان 20 سال آخر عمرشان، دبیر افتخاری جشنواره فیلم «گوتبورگ» بودند؛ این جایزه هم با نظارت خودشان به بهترین فیلم اول و دوم که در دنیا ساخته می‌شد اهدا می‌گردید.

این کارگردان سینما در ادامه سخنانش اظهار داشت: این جایزه به واسطه اسم آقای برگمان؛ قدمت و اعتبار زیادی دارد و از سالی که ایشان فوت کردند؛ مسئولان جشنواره فیلم «گوتبورگ» یک هیات داوران 3 یا 5 نفره را برای این بخش از جشنواره تعیین می‌کنند. امسال من به اتفاق خانم «پرنیلا آگوست» Pernilla August ستاره سینمای سوئد و برنده جایزه نخل طلای بهترین بازیگر زن جشنواره بین‌المللی فیلم کن که خودشان بازیگر فیلم‌های آقای برگمان از جمله؛ «فانی و الکساندر» بودند و همچنین «نانا فرانک راسموسن» Nanna Frank Rasmussen منتقد سینما و رئیس انجمن منتقدان سینمای دانمارک اعضای هیات داوران بخش رقابتی «اینگمار برگمان» در جشنواره فیلم «یوتوبوری» بودیم.

وی افزود:« 8 فیلم اول و دوم مهم دو سال اخیر از سراسر دنیا برای این بخش از جشنواره انتخاب شده بودند و به نظرم 4 فیلم آن، کشف این جشنواره بود که واقعا ما را غافلگیر کردند. 4 فیلم این بخش، آثاری بودند که شناخته شده بودند و در ظرف یکسال اخیر در جشنواره‌های زیادی حضور پیدا کرده بودند و 4 فیلم دیگر نیز جزو کشف‌های جشنواره بود که به رسم هر ساله، این کار را انجام می‌دهند. اتفاقا این چند فیلم، نسبت به آثاری که در جشنواره‌های متعددی حضور پیدا کرده بودند چه بسا فیلم‌های خیلی ویژه‌ و خاص‌تری بودند.   

کارگردان فیلم «احتمال باران اسیدی» در بخش دیگر از سخنانش تاکید کرد: جشنواره فیلم «گوتبورگ» خیلی جوایز مهمی دارد و جایزه بخش رقابتی «نوردیک» به مبلغ یک میلیون کرون (600 میلیون تومان) به بهترین فیلم اهدا می‌شود که گران ترین جایزه نقدی در جهان محسوب می‌شود و در بخش‌های مختلف نیز جوایز نقدی زیادی به برندگان اهدا می‌شود؛ ولی بخش رقابتی «اینگمار برگمان» اصلا جایزه نقدی ندارد و اعتبار آن از روزی که تاسیس شده است این بوده که فقط اسم برگمان روی جایزه باشد و هیچ جایزه نقدی در کنار نیست. و در این سال‌هایی که آقای برگمان در قید حیات نیستند یک جایزه معنوی برای آن گذاشتند و به کارگردان برنده، این امکان داده می‌شود که دو روز در جزیره‌ای که ایشان در آنجا زندگی می‌کرد و آثارشان را می‌ساخت و نیز در خانه ایشان زندگی کند.  

داور ایرانی بخش رقابتی «اینگمار برگمان» در مورد فیلم برنده این دوره از جشنواره فیلم «گوتبورگ» گفت: فیلم‌های این دوره از جشنواره، همگی آثار خوبی بودند و رقابت سختی با همدیگر داشتند؛ تا روز آخر، یک فیلم دیگری مدنظر ما بود که برای ما خیلی جذاب بود و در روز آخر، دو فیلم دیدیم که یکی از آنها خودش را به‌عنوان برنده جایزه برگمان به ما تحمیل کرد؛ برای اینکه هر سه داور بعد از دیدن این فیلم، واقعا بعد از مدت طولانی تحت تاثیر بودیم و احساس کردیم فیلم کاملی دیدیم که برایمان سخت بود از آن اشکال بگیریم و آن هم فیلم سینمایی «منینا» Menina به کارگردانی «کریستیانا پینهیرو» Christina Pinheiro بود.

وی همچنین گفت: «منینا» فیلم خیلی ساده‌ای در مورد مهاجرت یک خانواده پرتغالی به فرانسه در دهه 60 میلادی است که به دلیل بحران اقتصادی که در پرتغال به وجود می‌آید به فرانسه مهاجرت کرده‌اند؛ بدون اینکه در فیلم تاریخی اعلام بشود که چه سالی است و به کدام شهر فرانسه آمدند، در فیلم، فقط می‌بینیم که به یک شهر صنعتی در جنوب فرانسه آمده‌اند. از لباس‌ها و ماشین‌هایی که در فیلم می‌بینیم متوجه می‌شویم که لباس‌های دهه 60 است. ما یک خانواده چهار نفره می‌بینیم پدر و مادر و دو فرزند، که پدر خانواده درگیر بیماری و بحران سرطان است و فقط دختر کوچک خانواده از این بحران اطلاع دارد. بدوبسطان‌های این پدر و دختر برای اینکه بقیه خانواده خیلی ناراحت نباشند فضای جالبی را به فیلم بخشیده است. همه این اتفاقات در خانه‌ای کنار دریا روی می‌دهد و یک مقداری فضاهای فیلم‌های آقای برگمان را تداعی می‌کند که در خانه‌هایی در کنار دریا و در جزیره‌هایی قصه اتفاق می‌افتد. منتهی تفاوتی وجود داشت که فیلم‌های آقای برگمان آثار شاعرانه‌ای هستند که ارجاعات فلسفی دارند و خیلی اوقات روانشناختی و پیچیده هستند؛ ولی فیلم «منینا» خیلی روایت رئالیستی ساده‌ای را داشت ولی انتخاب بازیگران و تاثیرگذاری که داشت و همچنین چینش بازیگران، باعث شد که همه ما درگیر فیلم بشویم.

بهتاش صناعی‌ها کارگردان سینمای ایران در پایان سخنانش اظهار داشت: به نمایندگی از طرف هیات داوران بخش رقابتی «اینگمار برگمان»، جایزه این بخش از جشنواره را به خانم «کریستیانا پینهیرو» اهدا کردم. «منینا» محصول فرانسه است ولی یک فیلم کاملا پرتغالی محسوب می‌شود؛ کارگردان آن اصالتا پرتغالی ولی بزرگ شده فرانسه است.